Iran Cz.2 - Łamanie praw człowieka

Islamska Republika Iranu do 1979 r. była świecką monarchią rządzoną przez cesarską dynastię Pahlawi  (*). Wszystko zmieniło się w wyniku islamskiej rewolucji w ’79 r., gdy władzę przejął szyicki ajatollah koncentrując ją w rękach władz religijnych zmieniają

Oficjalne zdjęcie rodziny królewskiej
 w dniu koronacji szacha 26 października 1967 
(wikipedia)

świeckie prawo na prawo oparte na Koranie. Zakazano wolności słowa i zgromadzeń. Ograniczono wolność religijną w ramach systemu teokratycznego opartego na Islamie. Ograniczono możliwości wjazdu i wyjazdu z kraju.

Na wniosek ONZ specjalny wysłannik Dr Ahmed Shaheed sporządził raport zbierając dowody w wyniku setek wywiadów dotyczących łamania praw człowieka. W raporcie zawarto informacje dotyczące tortur i egzekucji.

W 2014 Rada Praw Człowieka ONZ w wyniku głosowania odnowiła mandat specjalnemu wysłannikowi (1).

W 2013 w Hadze w trakcie rozprawy sądowej (**) można było usłyszeć zeznania świadków dotyczące represji z 1980 r. skierowanych przeciwko przeciwnikom politycznym. Przedstawiono dowody na systematyczne łamanie praw człowieka przez reżim irański (2).

Łamanie Praw człowieka w sposób zinstytucjonalizowany.

Łamanie praw człowieka zachodzi w Iranie w

Ajatollah Ruhollah Chomejni
(1902–1989)

sposób zinstytucjonalizowany. Mimo śladów cywilnego prawa wprowadzonego przez obaloną dynastię Szahów Pahlawi, irańskie prawo po ’79 r. opiera się na szariacie (***).

Szef irańskiego sądownictwa powoływany jest przez Najwyższego Przywódcę religijnego (****), który ma najwyższą rangę polityczną i religijną w kraju. Wymiar sprawiedliwości jest w pełni zależny od ministra sprawiedliwości. Jedynie Specjalny Sąd Duchowny ponosi odpowiedzialność przed ajatollahem (****). Wszystkie stanowiska sędziowskie po ’79 r. zarezerwowane są wyłącznie dla mężczyzn (3).

Zinstytucjonalizowane łamanie praw człowieka jest spowodowane dwoma przyczynami. Pierwsza to prawo szariatu, które zezwala na ekstremalne i brutalne kary. Drugi na koncentracji władzy w rękach bardzo małej grupy ludzi będącej poza kontrolą.

W kraju ajatollahów stosuje się bardzo brutalne kary, do których można zaliczyć obcinanie kończyn, tortury, bicia lub egzekucje nieletnich (4).

Hadi Ghaemi, rzecznik Międzynarodowej Kampanii na rzecz Praw Człowieka w Iranie, powiedział o karach w apelu do ONZ: „Te nieludzkie i barbarzyńskie czyny są niczym innym jak torturami według prawa międzynarodowego i powinny zostać zniesione"(5).

Iran a demokracja

Ajatollah  Ali Chamenei
(ur. 1939)

Iran mimo bycia z nazwy republiką oraz posiadania instytucji przynależnych państwom demokratycznym jak wybieralny parlament czy Prezydent to kandydatów musi zweryfikować Rada Strażników, która pilnuje by zachować islamski charakter kraju. Rada strażników weryfikuje również kandydatów do Zgromadzenia Ekspertów, którzy powołują lub odrzucają „Najwyższego Przywódcę”. Zgromadzenie te pełni swoistą rolę organu nadzoru. Najwyższy przywódca wyznacza 50% Strażników Rady, pozostałe 50% jest wybierane przez parlament z list sporządzonych przez szefa sądownictwa, który z kolei jest nominowany przez „Najwyższego Przywódcę”. Więc system polityczny panujący w Iranie tworzy samoreplikującą się zamkniętą „elitę” (6).

Irański system polityczny oskarżany jest o generowanie oszustw i korupcji, co wpływa na reakcję irańskiego społeczeństwa.

Wybory prezydenckie w 2009 r., podczas których wybrany został ponownie na urząd Prezydenta Mahmuda Ahmadineżada (*****) zostały zakwestionowane przez społeczeństwo doprowadzając do zamieszek. Protesty zostały brutalnie stłumione (7). 

Z powodu tych zamieszek irański reżim aresztował przywódców tych protestów Mira Hossein Mousaviego, Zahra Rahnavarda i Mehdi Karrouba (8).

Islamska Republika Iranu a kobiety

Po rewolucji islamskiej, gdy do władzy doszli Ajatollahowie (****) ograniczono prawa kobiet w wielu aspektach życia. Nałożono na nie ograniczenie w sferze kulturowej, społecznej i prawnej (9).

Przykładowe ograniczenia stosowane w stosunku do Kobiet:

   1.    Zamężna kobieta nie może opuścić Kraju bez zgody męża.

   2.    Kobiece zeznanie w charakterze świadka jest warte połowę tego, co zezna mężczyzna, zgodnie z podstawą prawną szariatu, systemu prawnego opartego na Koranie.

   3.    Kobiety są zmuszane do noszenia hidżabu, chusty we wszystkich miejscach publicznych. Skromność Kobiety egzekwowana jest przez policję moralności.

   4.    Poligamia i tymczasowe małżeństwo jest dozwolone tylko dla mężczyzn, tylko nie dla kobiet.

   5.    Kobiety są często narażone na honorowe zabójstwa. W przypadkach, gdy ojciec zabija córkę, to nie ponosi odpowiedzialności karą śmierci, ale tylko może być ukarany więzieniem.

Policja moralności, która patroluje ulice irańskich miast rekrutuje swoich członków wśród funkcjonariuszy ochotniczej milicji Basij. Zadaniem patroli jest egzekwowanie prawa szariatu (10) (11).

Prześladowania religijne.

Mahmoud Ahmadinejad

Oficjalną religią Iranu jest Islam. 90% wyznawców tej religii zamieszkującej ten kraj jest szyitami a 9% to sunnici (12) (13). Pozostała część społeczeństwa to mieszanka różnych religii, m.in. Chrześcijanie i Hinduiści.

Konwersja do innej grupy religijnej niż Islam jest karalna i uważana za apostazję. Chrześcijanie i Żydzi, jako ludzie Księgi są w nieco lepszej sytuacji niż pozostałe mniejszości religijne. Każda z tych grup ma zarezerwowanych pięć miejsc w irańskim Parlamencie. Mimo tego Chrześcijanie, Żydzi i Zoroastrianie podlegają prawnym ograniczeniom. Przedstawiciele tych grup religijnych nie mogą sprawować funkcji sędziowskiej a za niektóre przestępstwa ponoszą duże cięższe kary niż muzułmanie. Ewangeliczne Chrześcijaństwo i Prozelityzm jest surowo karany w państwie ajatollahów podobnie jak udział w kościołach domowych i nie irańskich grupach kościelnych.

Inne grupy wyznaniowe podlegają większym restrykcjom lub są prześladowane. Przykładem może być heretycka grupa islamska zwana Baha’i (******), która liczy ok. 300 tyś. wyznawców. Wyznawanie Bahaizmu jest nielegalne a wyznawcom tej islamskiej herezji ograniczono „swobody obywatelskie”, prawa własności, ograniczono dostęp do szkolnictwa wyższego. Kolejną grupą, której przedstawiciele są traktowani, jako obywatele drugiej kategorii są islamscy Sunnici (*******) (14).  

Wolność akademicka

Irański reżim stara się przeciwdziałać wpływom zachodnim. Z tego powodu szczególną kontrolą poddano Uniwersytety, ponieważ wyższe uczelnie są podatne na zachodnie wpływy.

Po wygranej w wyborach w 2005 r. przez Mahmuda Ahmadineżada, rozpoczęła się ponowna islamizacja wyższych uczelni. „Świecka kadra” została odwołana lub odesłana na emeryturę.

Nastąpiła segregacja płci oraz zaostrzenie restrykcji względem ubioru. Zawieszono również działaczy studenckich. Proces przyspieszył po masowych protestach społecznych w 2009 r.

Następstwem społecznych wystąpień było zamknięcie wielu studenckich stowarzyszeń. Wielu studentów i wykładowców związanych z opozycją trafiło do aresztu.

Represję związane z kulturą.

Irańskie Ministerstwo Kultury i Orientacji Islamskiej prowadzi na szeroką skalę cenzurę w każdym aspekcie kultury. Cenzurowane są filmy, muzyka i sztuka. Każda forma ekspresji kulturalnej znajduje się pod kontrolą władz irańskich (15) (16).

Przykładowe restrykcje i kontrola w sferze kultury:

  1.    Import i eksport produktów kultury jak filmy, książki itp. wymagają zezwolenia od Ministerstwa Kultury i Orientacji Islamskiej.

  2.    Niezależne wydawnictwa są nielegalne. Publikacja książki wymaga pozwolenia i cenzury (17).

  3.    Scenariusze są poddawane cenzurze.

  4.    Korzystanie z sieci satelitarnej jest nielegalne

  5.    Teksty piosenek i muzyka musi być zatwierdzona a na wszystkie występy trzeba uzyskać zezwolenia od władz.

Wolność słowa w państwie Ajatollahów.

Iran nie respektuje wolności słowa. Wielu dziennikarzy trafia do więzienia za swoje niezależne wypowiedzi. W 2014 r. Komitet Obrony dziennikarzy podał, że ok. 35 dziennikarzy i blogerów trafiło do irańskich więzień (18).

Oskarżenie za „Moharabeh” ( wolne tłumaczenie „wojna przeciw Bogu”)

Moharabeh znaczy w wolnym tłumaczeniu, jako wojna przeciw Bogu.

Kara za to opiera się na tradycyjnym islamskim orzecznictwie. „Przestępstwo” to pierwotnie uznawane było podobnie jak obecnie postrzegane są zbrodnie wojenne. Jednak we współczesnym Iranie uznawane jest, jako przestępstwo przeciw państwu ( z bronią w ręku). Karą jest śmierć. W tym samym kontekście postrzegane są również demonstracje polityczne. Kara za to przestępstwo może być stosowana w stosunku do dysydentów politycznych czy obrońców praw człowieka.

Abdolfattah Soltani, obrońca praw człowieka nawoływał na rzecz ograniczenia „Moharabeh” do zbrojnych konfrontacji, … został osadzony w więzieniu Evin (19).

Przykładowe egzekucje za Moharabeh:

-W dniu 1 czerwca 2014 r Gholamreza Khosravi Savadjani stracony za darowiznę na opozycyjny kanał telewizyjny i za wywiad telewizyjny.

-skazany Haszem Shabaani znany irański poeta i obrońca praw człowieka.

Nadużycia w systemie więziennictwa

Po rewolucji islamskiej, w 1979 gdy do władzy doszli Ajatollahowie zreformowano system prawny w taki sposób by można było represjonować i więzić przeciwników politycznych, obrońców praw człowieka, dziennikarzy, działaczy na rzecz praw kobiet, ogólnie wszystkich, którzy przeciwstawiali się nowemu reżimowi.

Największa liczba więźniów politycznych przetrzymywana jest w więzieniu Evin, gdzie często łamie się prawa człowieka w stosunku do tych więźniów.

Według raportu ONZ z 2014 przetrzymywanych jest 895 więźniów politycznych i religijnych. Wśród tej liczby są:

- 379 działaczy politycznych (opozycja)

- 292 przeciwnicy religijni

- 92 obrońców praw człowieka

- 71 aktywistów obywatelskich

- 37 dziennikarzy

- 24 działaczy studenckich - (20)

W 2014 „Iran Human Rights Documentation Center” rozpoczęło kampanię o nazwie „Unlock Iran” w celu zwrócenia światowej opinii publicznej na ciężki los więźniów. Na stronie można znaleźć informacje dotyczące więźniów politycznych oraz zachętę do wstawiennictwa za nimi (21).

Gwałty sankcjonowane przez władze.

Gwałt stał się metodą torturowania sankcjonowaną przez władze

irańskie. Stosuje się go przeciwko kobietom i mężczyznom (22).

Według Międzynarodowej Kampanii na rzecz Praw Człowieka w Iranie PBS po wyborach w 2009 r., których ważność jest podważana przez opozycję, zaczęto używać gwałtu, jako formy zastraszania młodych ludzi (23).

Odrażającym procederem jest również gwałt na skazanych na śmierć dziewicach. Kobiety zmuszane są do „tymczasowego małżeństwa” na noc przed egzekucją (24). Oprawcy wierzą, że kobieta, która w trakcie egzekucji jest dziewicą to, jako nieskalana trafi do nieba (25).

Potwierdzeniem tego procederu jest relacja byłego milicjanta formacji Basij opublikowana przez „Jerusalum Post”. Były funkcjonariusz powiedział:

„Mogę powiedzieć, że dziewczyny bardziej boją się „ślubu” niż samej egzekucji. One zawsze walczyły. Musieliśmy dodawać im środki nasenne do jedzenia. O poranku dziewczyny zawsze miały ponury wyraz twarzy, były gotowe i chciały umrzeć. Pamiętam jak jedna płakała i krzyczała, gdy gwałt dobiegł końca. Nigdy nie zapomnę dziewczyny, która rozdrapała swoimi paznokciami twarz i szyję, miała głębokie rany” (26).

Posumowanie

Większość islamskich apologetów uparcie twierdzi, że ludobójstwo, prześladowania, łamanie praw człowieka w wykonaniu ISIS nie jest spowodowane prawdziwym Islamem. Mówią, że Islam jest pokojem, jest tolerancyjny i wyznaje te same wartości, co społeczności z kręgu kultury Chrześcijańskiej. Jednak powyższy materiał obala te twierdzenie. Iran zamieszkuję Szyici, przedstawiciele jednej z głównych gałęzi Islamu. W państwie zamieszkałym przez Szyitów notorycznie dopuszcza się gwałtów, prześladuje innowierców i przeciwników politycznych, co potwierdza, że Islam nie jest tylko religią, lecz totalitarnym systemem polityczno-religijnym.

(1)http://shaheedoniran.org/english/human-rights-at-the-united-nations/human-rights-monitoring-mechanisms/un-human-rights-council/iran-mandate-renewed-by-un-human-rights-council/

(2)http://www.irantribunal.com/images/PDF/Iran%20Tribunal%20Judgment.pdf

(3)http://iranprimer.usip.org/resource/islamic-judiciary

(4)http://iranhr.net/en/articles/1089/

(5)https://www.iranhumanrights.org/2010/10/amputations-floggings-rising/

(6)http://www.iranchamber.com/government/articles/structure_of_power.php

(7)http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2013/05/201351661225981675.html  ,    http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2014/03/iran-green-movement-moderates-relevance-rouhani-hard-liners.html#

(8)http://www.theguardian.com/world/2014/may/13/mir-hossein-mousavi-photograph-emerges

(9)http://iranhrdc.org/english/publications/legal-commentary/1000000261-gender-inequality-and-discrimination-the-case-of-iranian-women.html#5

(10)http://www.npr.org/sections/parallels/2014/03/03/285244225/my-brief-detention-by-irans-morality-police

(11)http://www.theguardian.com/world/2011/jun/14/necklace-ban-men-tehran-police

(12)http://www.patheos.com/Library/Shia-Islam/Historical-Development/Schisms-Sects

(13)https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html

(14)http://www.aljazeera.com/indepth/features/2014/03/iranian-sunnis-complain-discrimination-2014397125688907.html

(15)https://www.iranhumanrights.org/2013/08/ministry-culture/

(16)http://www.ihrr.org/ihrr_article/youth-en_our-only-nightclub-for-performing-is-our-website-the-internets-role-in-the-dissemination-of-unofficial-rock-music/

(17)https://iwpr.net/global-voices/books-stuck-irans-censorship-quagmire

(18)https://www.cpj.org/blog/Iran%20HRC%20Letter%2026%20NGOs%20with%20logos%2012.3.2014.pdf

(19)https://www.iranhumanrights.org/2010/02/abdolfattah-soltani-according-to-law-and-sharia-throwing-stones-or-breaking-windows-do-not-constitute-moharebeh/

(20)http://shaheedoniran.org/wp-content/uploads/2014/03/A-HRC-25-61-updated.pdf

(21)http://www.unlockiran.org/

(22)http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iran/8102358/Rape-in-Irans-prisons-the-cruellest-torture.html

(23)http://www.pbs.org/newshour/bb/world-jan-june11-iranianwomen_06-10/

(24)http://3obieg.pl/tymczasowe-malzenstwo-czyli-forma-legalnej-prostytucji-w-islamie

(25)http://www.iranhrdc.org/english/publications/reports/3401-surviving-rape-in-iran-s-prisons.html?p=17#.U5RlSPmSw_Y

(26)http://www.jpost.com/Iranian-Threat/News/I-wed-Iranian-girls-before-execution

Dodatkowe źródła:

https://www.amnesty.org/en/countries/

https://www.hrw.org/world-report/2014/country-chapters/iran

https://www.hrw.org/world-report/2013/country-chapters/iran

http://www.irantribunal.com/images/PDF/Commission%20Report-Website.pdf 

*) - Dynastia Pahlawi (pers. سلسله پهلوی) – ostatnia dynastia perska, panująca w Iranie w latach 1925-1979. Jej założyciel Reza Szah Pahlawi obalił zasiadający wcześniej na perskim tronie ród Kadżarów. W 1941 roku przekazał władzę synowi Mohammadowi Rezie Pahlawiemu. W 1967 szach koronował na władczynię (szachbanu) swoją małżonkę Farah Pahlawi, która od tego czasu panowała w Persji u jego boku. W czasie rządów dynastii nastąpiło zbliżenie Iranu z Zachodem, zapoczątkowano w tym kraju też głębokie przemiany polityczne i społeczne, cofnięte później w wyniku irańskiej rewolucji islamskiej.

Dynastia Pahlawi została odsunięta od władzy w 1979 roku przez islamskich fundamentalistów pod wodzą ajatollaha Ruhollaha Chomeiniego. Ostatni szach Mohammad Reza Pahlawi zmarł na emigracji w Egipcie. Po jego śmierci pretendentem do tronu ogłosił się jego najstarszy syn Cyrus Reza Pahlawi. Żona ostatniego szacha Farah Pahlawi wraz ze swym synem Cyrusem i jego rodziną mieszkają w Potomac w stanie Maryland w USA. (źródło – wikipedia)

**)  -  „Iran Tribunal" powstał, jako międzynarodowy Trybunał Ludowy zainicjowany przez rodziny ofiar. „Iran Tribunal” był niezależny zarówno politycznie i finansowo od jakiejkolwiek partii politycznej lub grupy społecznej. W ciągu pięciu lat, sąd zebrał wiodący zespół międzynarodowych ekspertów prawa międzynarodowego w celu dochodzenia i ścigania za zbrodnie przeciwko ludzkości dokonanych w Iranie.

***) – Szariat – islamskie prawo oparte na Koranie

****) – Ajatollahowie - Po obaleniu szacha w 1979 roku, głową Islamskiej Republiki Iranu został Najwyższy Przywódca, nazywany też Najwyższym Prawnikiem Muzułmańskim, wybierany dożywotnio przez Zgromadzenie Ekspertów, u boku którego rządzi prezydent wybierany w wyborach powszechnych. (źródło – wikipedia)

*****) - Mahmud Ahmadineżad (pers.: محمود احمدی نژاد IPA: [mæhˈmuːd æhmædineˈʒɒːd]; ur. 28 października 1956 r. w Garmsar) – irański polityk, lider partii Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu będącej koalicją konserwatywnych grup politycznych, prezydent Iranu od 3 sierpnia 2005 do 3 sierpnia 2013, wcześniej burmistrz Teheranu (2003–2005). (źródło – wikipedia)

******) - Bahaizm, Bahá'í – religia monoteistyczna, założona w Persji w XIX wieku przez Bahá'u'lláha, podkreślająca duchową jedność całej ludzkości. Szacuje się, że obecnie na świecie jest około pięciu do sześciu milionów bahaitów w ponad 200 krajach i terytoriach. Jako ruch religijny, bahaizm wyłonił się z babizmu. (źródło – wikipedia)

*******) - Sunnizm (arab. أهل السنة) – jeden z trzech głównych ortodoksyjnych odłamów islamu (pozostałe to szyizm i charydżyzm) wierny ortodoksyjnej tradycji Sunny, uznający wszystkich kalifów do 1258 r. za prawowitych następców Mahometa. Stanowią oni 75-90% wszystkich muzułmanów. Sami siebie określają, jako „ludzie tradycji i wspólnoty" (arab. أهل السنة والجماعة Ahl ul-Sunna wa'l-Dżama'ah).

Po upadku kalifatu w 1924 r. sunnici stracili władzę zwierzchnią. Duże znaczenie wśród wielu sunnitów, głównie pochodzenia arabskiego, zdobył fundamentalistyczny ruch wahhabitów (związany ze szkołą hanbalicką). (Źródło – Wikipedia)

Piotr G. Żurek

Zgoda na kopiowanie całości lub fragmentów, pod warunkiem podania źródła - crusader1973.blogspot.co.uk